Lãnh đạo không nhất thiết là người hoàn hảo, nhưng đội ngũ sẽ luôn về đích và thành công.
Hầu hết các nhà quản lý luôn phải vật lộn để giải quyết công việc của bản thân và của các nhân viên dưới trướng, bằng cách tận dụng tối đa kỹ năng và khả năng của mọi người. Có thể, bạn đang là một trong số đó!
Giả sử bạn phải phân tích dữ liệu để làm một báo cáo quan trọng, nhưng bạn là người không có chuyên môn cho lĩnh vực này.
Rất có thể, có ai đó trong đội ngũ của bạn đang sở hữu kỹ năng phân tích dữ liệu đỉnh cao – và họ luôn sẵn sàng chớp lấy cơ hội. Khả năng lãnh đạo dựa trên thế mạnh sẽ giúp cả hai đạt được mục tiêu.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách sử dụng mô hình lãnh đạo dựa trên thế mạnh để phát triển bản thân và đội ngũ. Chúng ra cũng xem xét thêm về lợi ích và hạn chế, cũng như xem nó có thể khiến bạn trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả hơn như thế nào.
Lãnh đạo dựa trên thế mạnh là gì?
Lãnh đạo dựa trên thế mạnh là chính là khả năng xác định và sử dụng tốt nhất các điểm mạnh của bản thân và các thành viên trong đội ngũ.
Tất nhiên, điều này không có nghĩa là bạn hoặc đội ngũ của bạn không cần học hỏi thêm các kỹ năng mới. Thay vào đó, hãy giao những công việc thuộc lĩnh vực mà bạn không giỏi cho những người có kỹ năng hoặc nhiều kinh nghiệm hơn.
Nghe có vẻ đơn giản, nhưng việc áp dụng nó vào trong thực tế đòi hỏi bạn phải thấu hiểu và nắm vững mô hình này.
Tại sao Lãnh đạo dựa trên thế mạnh lại quan trọng?
Cách tiếp cận dựa trên thế mạnh sẽ mang lại lợi thế cho hoạt động lãnh đạo của bạn và tối ưu hiệu suất của đội ngũ.
Đầu tiên, bạn phải thừa nhận sự trợ giúp và thừa nhận tài năng của nhân viên là điều cần thiết, nó không chỉ thúc đẩy hoạt động ủy quyền, mà còn là phong cách lãnh đạo đồng thuận hoặc “tự do” . Việc yêu cầu giúp đỡ là dấu hiệu của quyền lực chứ không phải điểm yếu, và nó giúp bạn tập trung vào những việc mà mình làm tốt nhất.
Chia sẻ trách nhiệm còn kích thích sự sáng tạo, đổi mới, ý thức làm chủ và có mục tiêu trong đội ngũ của bạn. Khi nhận ra điểm mạnh của từng thành viên, bạn cho họ thấy sự tin tưởng. Kết quả là họ cảm thấy tự tin để bày tỏ ý kiến cá nhân và tự xây dựng quyền lực chuyên gia, giúp nâng cao tinh thần và giá trị bản thân.
Lãnh đạo dựa trên thế mạnh giúp tăng cường sự tham gia và sự hài lòng trong công việc cho đội ngũ. Một cuộc khảo sát của Gallup cho thấy, chỉ 1% nhân viên cảm thấy chán nản khi lãnh đạo tập trung vào thế mạnh của họ, trong khi 40% sẽ cảm thấy chán nản nếu các thế mạnh chính của họ bị lãng quên.
Thêm vào đó, cách tiếp cận dựa trên thế mạnh sẽ khuyến khích bạn tuyển dụng nhân viên dựa trên kỹ năng và năng khiếu khác biệt, thay vì kỹ năng và kinh nghiệm mà bạn đang có. Điều này giúp tăng cường sự gắn kết của đội ngũ, do các thành viên sẽ bổ sung thay vì cạnh tranh “lãnh thổ” của nhau. Nó cũng góp phần tạo ra một đội ngũ đa dạng và phong phú về sức mạnh, kỹ năng, thái độ và giá trị văn hóa.
Những rủi ro của Mô hình Lãnh đạo dựa trên thế mạnh
Bên cạnh những lợi ích ở trên, mô hình lãnh đạo dựa trên thế mạnh vẫn nhiều rủi ro tiềm ẩn.
Đầu tiên, việc khuyến khích mọi người tập trung vào thế mạnh có thể hạn chế cơ hội phát triển của họ. Đôi khi, việc đẩy thành viên trong đội ngũ bước ra khỏi vùng an toàn có thể giúp họ phát hiện ra những kỹ năng mới mà họ chưa từng thấy. Do đó, hãy cẩn thận, bởi tập trung vào tài năng và thế mạnh của một cá nhân, khiến bạn bỏ qua những lỗ hổng kiến thức hoặc kỹ năng quan trọng của họ.
Tiếp theo, việc bạn chỉ “đánh tiếng” với một vài nhân viên trong đội ngũ của mình, có thể khiến các nhân viên còn lại trở nên buồn chán, thất vọng hoặc bực bội, vì cơ hội phát triển chuyên môn đang được trao tay cho người khác. Hoặc ngược lại, các thành viên này có thể trở nên quá thoải mái, kém sáng tạo và đổi mới do tâm thế ỷ lại.
Thêm vào đó, sự gắn kết mạnh mẽ có thể tạo ra suy nghĩ nhóm, tức là các thành viên có quan điểm bất đồng sẽ không lên tiếng, do họ không muốn đi ngược dòng với sự đồng thuận của cả đội ngũ.
Mô hình này còn có nguy cơ dẫn đế hiện tượng “tuyển dụng phù hợp”, nơi bạn chỉ chăm chăm thu hút những người có suy nghĩ giống và có ý kiến tương tự mình, thay vì những người mang lại văn hóa khác biệt và chân chính.
Trong một số trường hợp, việc tập trung vào thế mạnh của từng cá nhân có thể làm giảm sự gắn kết và hiệu quả của nhóm. Nếu mọi người đều “dẫn đầu” trong lĩnh vực riêng, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu tổng thể của đội ngũ.
Ưu và nhược điểm cho Đội ngũ và Người lãnh đạo
Nếu áp dụng Mô hình lãnh đạo dựa trên thế mạnh cho đội ngũ, điều quan trọng là phải đảm bảo trang bị đầy đủ các kỹ năng “mềm”, cũng như trình độ chuyên môn và hệ thống vận hành cần thiết để đáp ứng công việc.
Trong cuốn sách xuất bản năm 2009, “Lãnh đạo dựa trên thế mạnh: Nhà lãnh đạo vĩ đại, đội nhóm, và những nguyên nhân nhà lãnh đạo được nhân viên yêu thích”, chuyên gia tư vấn Tom Rath và Barry Conchie cho rằng các đội có nhiều thế mạnh là những đội thành công nhất.
Rath và Conchie xác định 4 nhóm thế mạnh là:
- Thực thi (Executing): khả năng hoàn thành công việc. Những người này thường thi hành tốt, có kỹ năng sắp xếp và kiểm soát công việc, sự kiện và con người. Họ nhất quán, tập trung và sẵn sàng chịu trách nhiệm cho công việc.
- Ảnh hưởng (Influencing): họ “biết cách để bán”, gây ảnh hưởng hoặc thuyết phục người khác hỗ trợ ý tưởng, dự án, nhiệm vụ, thái độ hoặc cách tiếp cận với đội ngũ.
- Xây dựng mối quan hệ (Relationship building): khả năng khuyến khích mọi người cùng làm việc để hướng tới một mục tiêu hoặc tầm nhìn chung.
- Tư duy chiến lược (Strategic thinking): những nhà tư duy chiến lược có kỹ năng phân tích thông tin, nhìn thấy các mối liên kết và kết nối, thấu đáo suy nghĩ cả bên trong lẫn bên ngoài vấn đề.
Áp dụng Mô hình lãnh đạo dựa trên thế mạnh
Đầu tiên, để sử dụng hiệu quả khả năng lãnh đạo dựa trên thế mạnh, bạn nên lùi lại một bước để đánh giá đúng những thế mạnh của bản thân. Bạn giỏi nhất khi nào? Điểm yếu của bạn là gì?
Sử dụng công cụ Phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh và điểm yếu. Khám phá những kỹ năng “hàng độc” của bạn và tự hỏi bản thân, ” Kỹ năng lãnh đạo của tôi tốt đến mức nào? “
Ngoài ra, sử dụng thêm bảng đánh giá trực tuyến CliftonStrengths 2.0 (trước đây là StrengthsFinder) cũng là phương pháp tốt để phân tích và tận dụng tối đa thế mạnh bản thân.
Bạn cũng cần tìm ra thế mạnh của nhân viên trong đội ngũ. Khi đã biết rõ thế mạnh, bạn có thể điều chỉnh công việc phù hơp với thế mạnh của họ.
Ngoài ra, thử nghĩ xem liệu bạn có đang quá tập trung vào điểm yếu của các nhân viên, hoặc những gì họ đang làm “sai”, và bỏ qua những kỹ năng và thế mạnh của họ hay không. Bạn đã không khai thác thế mạnh của họ, hay thậm chí đã bỏ qua chúng?
Hãy xem xét xem bạn có cần cải thiện cách bạn giao việc hoặc quản lý dự án hay không.
Khi tuyển dụng nhân tài mới, hãy sử dụng mô hình Phỏng vấn dựa trên năng lực để đảm bảo bạn có được sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ năng và kiến thức. Đảm bảo rằng bất kỳ nhân viên mới nào mà bạn đưa vào, đều có khả năng che lấp lỗ hổng kỹ năng tồn tại trong đội ngũ.
Nội dung chính
Lãnh đạo dựa trên thế mạnh tập trung vào việc công nhận những thế mạnh mà bạn và đội ngũ đang vượt trội, và giao nhiệm vụ cho những người giỏi nhất trong những lĩnh vực mà bạn yếu nhất.
Điểm mạnh được chia thành 4 nhóm lớn: thực thi, tạo ảnh hưởng, xây dựng mối quan hệ và tư duy chiến lược.
Phương pháp lãnh đạo dựa trên thế mạnh sẽ cải thiện kỹ năng trao quyền của bạn, tăng tính đa dạng của nhóm và tăng cường phong cách lãnh đạo đồng thuận.
Tuy nhiên, hãy cẩn thận để không bỏ qua điểm yếu của nhân viên trong đội ngũ của bạn.